విటమిన్ B12 అంటే ఏమిటి? – లక్షణాలు, ప్రయోజనాలు, ఆహార వనరులు మరియు లోపం ప్రభావాలు
విటమిన్ B12 (కోబాలమిన్) మన శరీరానికి అత్యంత ముఖ్యమైన నీటిలో కరిగే విటమిన్స్‌లో ఒకటి. ముఖ్యంగా రక్తకణాల ఉత్పత్తి, నాడీ వ్యవస్థ ఆరోగ్యం, మరియు DNA నిర్మాణం కోసం విటమిన్ B12 కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.
మన శరీరం దీన్ని స్వయంగా తయారు చేయదు, కాబట్టి ఆహారం ద్వారా మాత్రమే పొందాలి.
విటమిన్ B12 యొక్క ముఖ్య ప్రయోజనాలు
✅ 1. రక్తహీనత (Anemia) నివారణ
B12 ఎర్ర రక్త కణాల (RBCs) నిర్మాణానికి అవసరం. ఇది తక్కువైతే మేగలోబ్లాస్టిక్ అనీమియా వచ్చే అవకాశం ఉంటుంది.
✅ 2. నాడీ వ్యవస్థ బలపడటం
విటమిన్ B12 నాడీవ్యవస్థను రక్షించే మైలిన్ షీత్ నిర్మాణానికి అవసరం.
లోపం ఉంటే:
- చేతులు, కాళ్లలో మొద్దుబారడం
- నాడీ బలహీనత
వస్తాయి.
✅ 3. మెదడు ఆరోగ్యానికి కీలకం
B12
- జ్ఞాపకశక్తిని పెంచుతుంది
- ఏకాగ్రతను మెరుగుపరుస్తుంది
- వయోభారం వల్ల వచ్చే మతిమరుపు సమస్యలకు రక్షణ
ఇస్తుంది.
✅ 4. శక్తి ఉత్పత్తిలో పాత్ర
మన శరీరంలో ఎనర్జీ మెటబాలిజం జరిగేందుకు B12 అవసరం.
లొపం ఉంటే ఎప్పటికప్పుడు అలసటగా ఉంటుంది.
✅ 5. గర్భిణీలకు ముఖ్యమైన విటమిన్
భ్రూణంలో
- మెదడు అభివృద్ధి
- నాడీ వ్యవస్థ నిర్మాణం
కోసం విటమిన్ B12 కీలకం.
విటమిన్ B12 పుష్కలంగా ఉన్న ఆహారాలు
గుర్తుంచుకోండి: ఎక్కువగా B12 పశువుల ఆధారిత ఆహారాలలోనే ఉంటుంది.
1. గుడ్లు
ప్రత్యేకంగా ఎగ్ యోల్క్‌లో B12 ఎక్కువగా ఉంటుంది.
2. చేపలు
సాల్మన్, ట్యూనా, సార్డిన్, మాక్రెల్ వంటి చేపల్లో విటమిన్ B12 సమృద్ధిగా ఉంటుంది.
3. పాలు & పాల పదార్థాలు
- పాలు
- పెరుగు
- పనీర్
- చీజ్
ఇవన్నీ B12 మంచి వనరులు.
4. చికెన్ & మాంసం
చికెన్, మటన్, బీఫ్ లివర్‌లో అత్యధిక పరిమాణంలో B12 ఉంటుంది.
5. ఫోర్టిఫైడ్ ఫుడ్స్ (శాకాహారులకు ఉత్తమం)
శాకాహారులు కింది ఫోర్టిఫైడ్ ఆహారాలు తీసుకోవడం మంచిది:
- ఫోర్టిఫైడ్ సీరియల్స్
- ఫోర్టిఫైడ్ ప్లాంట్ మిల్క్ (సోయా, ఆల్మండ్, ఓట్స్)
- ఫోర్టిఫైడ్ న్యూట్రీషనల్ ఈస్ట్
⚠️ విటమిన్ B12 లోపం లక్షణాలు
విటమిన్ B12 తక్కువైతే శరీరం వెంటనే ప్రతిస్పందిస్తుంది.
❗ ముఖ్య లక్షణాలు
- తరచూ అలసట
- మెదడు మబ్బు (Brain fog)
- జ్ఞాపకశక్తి తగ్గడం
- మెడ, వీపు నొప్పులు
- చేతులు, కాళ్లలో గిలిగింతలు
- చర్మం పల్చగా కనిపించడం
- శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బంది
👨⚕️ ఎవరికీ ఎక్కువగా లోపం వచ్చే అవకాశం?
➤ శాకాహారులు
ఎందుకంటే B12 ఎక్కువగా మాంసాహారంలో ఉంటుంది.
➤ వృద్ధులు
వయస్సు పెరిగేకొద్దీ శోషణ తక్కువవుతుంది.
➤ గర్భిణీలు
అవసరం ఎక్కువగా ఉంటుంది.
➤ గ్యాస్ట్రిక్ సమస్యలు ఉన్నవారు
అల్సర్, IBS, గ్యాస్ట్రిక్ బైపాస్ వంటి సమస్యల్లో శోషణ తగ్గుతుంది.
రోజుకు ఎంత తీసుకోవాలి (RDA)
వయోజనులకు – 2.4 μg (మైక్రోగ్రామ్స్)
గర్భిణీ స్త్రీలకు – 2.6 μg
తల్లిపాలను ఇస్తున్నవారికి – 2.8 μg
ముగింపు
విటమిన్ B12 మన శరీరానికి అత్యవసరం. ఇది రక్తం, నాడులు, మెదడు మరియు శక్తి ఉత్పత్తికి కీలకం.
మీరు శాకాహారులు అయితే ఫోర్టిఫైడ్ ఆహారాలు లేదా డాక్టర్ సలహా మేరకు సప్లిమెంట్స్ తీసుకోవడం మంచిది.
సరైన పరిమాణంలో B12 తీసుకోవడం ద్వారా శరీరం ఆరోగ్యంగా, శక్తివంతంగా ఉంటుంది.